Najwyższa Izba Kontroli o elektrosmogu
Wyniki kontroli NIK: Ochrona przed elektromagnetycznym promieniowaniem niejonizującym
Właściwe organy administracji publicznej – samorządowe i rządowe – nie były organizacyjnie i merytorycznie przygotowane do realizacji zadań związanych z ochroną środowiska przed elektromagnetycznym promieniowaniem niejonizującym, nie miały też pełnego rozeznania w lokalizacji, liczbie i rodzaju czynnych urządzeń emitujących takie promieniowanie. Kwestie dotyczące instalacji emitujących pola elektromagnetyczne, z wyjątkiem Urzędu m.st. Warszawy, rozpatrywano tylko pod względem formalnym, nie dysponując programami ochrony środowiska ani fachową kadrą.
Obiektami emitującymi elektromagnetyczne promieniowanie niejonizujące o istotnym oddziaływaniu na środowisko są głównie radiowo – telewizyjne centra nadawcze oraz stacje bazowe telefonii komórkowej. Tych ostatnich w końcu 2004 r. było ok. 15,4 tys., tj. o 80% wiecej, niż w 2001 r. Kontrola wykazała, że działania Inspekcji Ochrony Środowiska mające na celu jego ochronę przed elektromagnetycznym promieniowaniem niejonizującym, ujęte w Programie Państwowego Monitoringu Środowiska na lata 2003-2005, były niewystarczające.
Nie opracowano centralnej i wojewódzkich baz danych, umożliwiających ewidencję wyników pomiarów i źródeł promieniowania, niezbędny sprzęt zakupiono z opóźnieniem, nie przeszkolono wystarczającej liczby pracowników, dokonano też zbyt mało kontroli i pomiarów dla określenia wpływu czynnych instalacji na otoczenie. Dopiero w trakcie kontroli NIK, Główny Inspektor Ochrony Środowiska zaakceptował Wytyczne wykonywania pomiarów pól elektromagnetycznych dla potrzeb wojewódzkich inspektoratów. GIOŚ nie miał informacji o prowadzonych przez wojewódzkie inspektoraty ochrony środowiska kontrolach w zakresie promieniowania elektromagnetycznego, nie miał też rozeznania, czy inspektoraty prowadziły rejestry zawierające informacje o terenach, na których stwierdzono przekroczenia dopuszczalnych poziomów promieniowania.
Urzędy gminy nie miały pełnych informacji o dopuszczeniu do użytkowania obiektów emitujących pola elektromagnetyczne,
gdyż nie otrzymywały tych danych od właściwych organów zobowiązanych do niezwłocznego przesłania decyzji o pozwoleniu na budowę. Same gminy nie podejmowały starań o uzyskanie takich informacji. Mimo iż decyzje o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu dotyczące instalacji stacji bazowych telefonii komórkowej były zgodne z miejscowymi planami zagospodarowania przestrzennego, to w większości planów zabrakło zapisów związanych z ochroną środowiska przed promieniowaniem. Jedynie Rada Miejska w Swidnicy wprowadziła ograniczenia lub zakazy budowy na swoim terenie nowych stacji telefonii komórkowej.
Zdaniem NIK, niezbędna jest pełna realizacja zadań związanych z monitorowaniem pól elektromagnetycznych przez organy administracji publicznej i dostosowanie ich działalności do zmieniających się unormowań prawnych oraz uwarunkowań wynikających z uruchamiania i wykorzystywania urządzeń wytwarzających elektromagnetyczne promieniowanie niejonizujące.
Zobacz także
Informacja o wynikach kontroli ochrony środowiska przed elektromagnetycznym promieniowaniem niejonizującym:
bip.nik.gov.pl/pl/bip/wyniki_kontroli_wstep/inform2005/2005113/px_2005113.pdf